Các loại rêu hại thủy sinh và cách xử lý

1. Rêu tóc

Rêu tóc, rêu chỉ là loại rêu hại có hình dáng như sợi nhỏ dài, chúng mọc xen lẫn giữa các rêu và cây thủy sinh khác trong hồ. Rêu tóc, rêu chỉ là loài rêu tương đối dễ trị nhất trong bể thủy sinh.

Nguyên nhân

• Dư thừa chất sắt trong hồ thủy sinh – hàm lượng > 0.15 ppm, chủ yếu do không có nhiều cây lá đỏ hấp thụ sắt trong bể.

Cách xử lý

• Xử lý bằng tay: Dùng nhíp hoặc lấy tay bốc rêu tóc ra càng nhiều càng tốt
• Xử lý bằng cá: thả cá bình tích, cá mún, tép mồi, cá moly… Các loài cá này rất thích ăn rêu tóc, đôi khi người ta nuôi rêu hại này để làm thức ăn cho chúng
• Cân bằng lại chất dinh dưỡng trong hồ thủy sinh: N (10-20ppm), P (0.5-2ppm), K (10-20ppm), Ca (10-30ppm), Mg (2-5ppm), Fe (1ppm).
• Thay nước 30% mỗi tuần một lần để ngăn ngừa và hạn chế rêu tóc mọc.

2. Tảo nước xanh

Khi hồ thủy sinh của bạn bỗng nhiên nước có màu xanh khắp cả hồ thì đó là dấu hiện cảnh báo loài tảo nước xanh xuất hiện. Loài tảo này tuy không có nguy hại gì cho cây và cá thủy sinh trong hồ của bạn, nhưng chúng lại gây mất mỹ quan trầm trọng.

Nguyên nhân

• Tảo nước xanh xuất hiện thường ở các hồ thủy sinh mới setup, chưa cân bằng được dinh dưỡng và hệ vi sinh chưa tốt.
• Loài rêu hại này cũng xuất hiện khi bị ảnh hưởng bởi một vài loài thuốc, hóa chất.

Cách xử lý

• Tắt đèn, chùm mềnh hồ trong 5 ngày: Đây là phương pháp tốt nhất để tiêu diệt loài rêu hại này.
• Lọc vi sinh: hệ thống vi sinh tốt cũng loại trừ như tuyệt đối tảo nước xanh.
• Dùng đèn UV diệt khuẩn để tiêu diệt tảo nước xanh
• Lọc bông: tăng cường nhiều bông lọc sẽ cải thiện kha khá loài rêu hại này.
• Thay nước: Thay nước đều đặn và tương đối trong vòng 1-2 tuần. Phương pháp đơn giản nhất để diệt rêu hại tảo nước xanh.

3. Rêu đốm xanh

Rêu đốm xanh rất dễ sinh ra và chúng hay bám trên kính. Đây là loài rêu hại tương đối dễ trị, đa số dùng thủ công nhiều.

Nguyên nhân

• Hàm lượng phostphate (PO4) thấp – gần như chính xác là do lượng PO4 thấp hoặc cạn kiệt

Cách xử lý

• Dùng dao cạo rêu : sử dụng dao cạo rêu hại bằng inox, hoặc có thể dùng miếng nhựa có độ cứng và bén tương đối để cạo rêu đốm xanh này.
• Chăm thêm phostphate (PO4) đến hàm lượng 0.5 – 2.0 ppm
• Sử dụng ốc Nerita: loài ốc này rất thích ăn rêu đốm xanh.

4. Rêu bụi xanh

Rêu bụi xanh giống như các lớp màng bẩn bám trên kính, chúng thường bám lên kính, đá và lá cây thủy sinh. Rêu bụi xanh cũng thuộc dạn rêu hại gây mất mỹ quang trong hồ thủy sinh.

Nguyên nhân

• Do hồ thủy sinh lâu quá không thay nước sẽ bị dơ và xuất hiện loại rêu hại này.

Cách xử lý

• Dùng ốc: ốc táo đỏ và Nerita sẽ giúp hạn chế rêu bụi xanh
• Dùng tay xử lý: Dùng dao cạo rêu bằng inox hoặc có thể dùng miếng rửa chén để chùi loài rêu hại này trên kính.
• Thay nước đều đặn 30% mỗi tuần để hạn chế rêu hại này.

5. Rêu chùm

Rêu chùm có hình dáng rất giống rêu tóc, nhưng loài rêu hại này không phải là rêu tóc. Xử lý rêu chùm này khá khó khăn.

Nguyên nhân

• Các cây thủy sinh bạn trồng vào mang mầm bệnh rêu chùm
• Không thay nước hàng tuần nước sẽ bị dơ và xuất hiện loại rêu hại này

Cách xử lý

• Xử lý bằng tay: Dùng tay hoặc bàn chải để gỡ rêu hại này ra
• Xử dụng Oxy già: Dùng ống xi lanh bơm oxy già vào chỗ bị nhiễm rêu hại
• Tép: Tép mồi có thể ăn rêu chùm.

6. Rêu xoăn

Rêu xoăn là loài rêu hại thường mọc ở các rìa lá cây, có dạng lông xoăn, chùm.

Nguyên nhân

• Mất cân bằng dinh dưỡng: nên đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng trong hồ thủy sinh : N(10-20ppm), P (0.5-2ppm), Ca (10-30ppm), Mg (2-5ppm), Fe (.1ppm).
• Thiếu CO2 : nên đảm bảo hàm lượng CO2 là 20-30ppm, chú ý quá nhiều CO2 sẽ làm ảnh hưởng tới động vật trong hồ thủy sinh.

Cách xử lý

• Dùy trì hàm lượng CO2 và đảm bảo cân bằng dinh dưỡng trong hồ thủy sinh
• Sử dụng động vật ăn rêu hại: Tép RC, Tép Amano, Ottos, cá mún, cá molly, cá bút chì và một vài loài cá plecos.

7. Rêu nhớt xanh

Rêu nhớt xanh: đây là loài rêu rất dễ gặp trong hồ thủy sinh, nhất là ở việt nam không nhiều thì ít nhất sẽ gặp qua 1 lần. Loài rêu hại nhớt xanh này thực sự là một loại nhất đầy vi khuẩn và dễ dàng phủ lên mọi thứ trong hồ cá thủy sinh. Vi khuẩn lam (Cyanobacteria, đã từng bị gọi sai là tảo lam) là một ngành vi khuẩn có khả năng quang hợp. Loại tảo lam có màu xanh, đen hoặc tím, nhưng đặc biệt là chúng có mùi như đất khi bị gỡ ra khỏi hồ, chúng sẽ hấp thụ toàn bộ khí Ni tơ trong nước của bạn.

Nguyên nhân

• Hàm lượng Nitrates thấp
• Giàu chất hữu cơ: thường thì do bị thức ăn dư thừa nhiều, đôi khi cá chết hoặc cây thối cũng gây ra tình trạng rêu nhớt xanh xuất hiện
• Bóng đèn yếu – ánh sáng yếu hoặc bóng bị cũ
• Hệ thống lọc nước chưa tốt, vi sinh chưa tốt chưa tiêu thụ hết chất hữu cơ trong hồ

Cách xử lý

• Tăng Nitrates lên hàm lượng 5ppm
• Trồng nhiều cây phát triển nhanh
• Tắt đèn – tảo lam sẻ chết
• Thay nước đều và bớt lượng thức ăn dư thừa lại

8. Tảo nâu

Tảo nâu có màu nâu rậm, nhớt, chúng thường bám lên lá, đá và các vật cứng khác. Thường tảo nâu xuất hiện khi các hồ thủy sinh không chăm sóc kỹ hoặc dư thừa dinh dưỡng trong quá trình chăm thêm phân vào hồ.

Nguyên nhân

• Dư dinh dưỡng là yếu tố hàng đầu
• Hồ cá thủy sinh mới setup cũng hay gặp
• Dùng đèn không đúng hoặc chất lượng đèn giảm

Cách xử lý

• Dùng động vật ăn rêu : cá otto, tép RC , ốc táo đỏ hoặc Nirita
• Thay nước liên tục theo định kỳ
• Thay đèn

9. Rêu chùm đen

Rêu chùm đen là loài rêu hại khó chịu nhất trong những loài rêu hại được liệt kê ở trên. Rêu chùm đen có màu đen, đỏ, xám, hoặc nâu, chúng nhanh chóng phủ kín hết các viền cây và lan cả xuống nền.

Nguyên nhân

• Độ pH thấp: thường thì độ pH thấp sẽ xuất hiện rêu chùm đen, nếu quan sát kỹ thì khi rêu chùm đen xuất hiện cũng là lúc những con cá bình thường bắt đầu yếu đi và chết. Vì vậy đo độ pH thường xuyên cũng rất hữu ích
• Dư thừa chất N , P , Fe cũng xuất hiện rêu hại này. Nên cân đối dinh dưỡng với định mức: N(10-20ppm) P(0.5-2ppm), K(10-20ppm), Ca(10-30ppm), Mg(2-5ppm) Fe(.1ppm)

Cách xử lý

• Tăng CO2 : kích thích sự phát triển cây thủy sinh, hấp thụ dinh dưỡng sẽ cắt đi nguồn sống của rêu hại chùm đen này
• Bơm dung dịch oxy già hoặc Excel trực tiếp vào rêu hại chùm đen
• Thủ công : gỡ bỏ bằng tay, đôi khi dùng biện pháp mạnh cắt bỏ luôn vật chủ thể
• Cá bút chì , tép Yamato rất có ích trong việc tiêu diệt rêu hại chùm đen
• Thay nước liên tục 30% cách ngày

10. Rêu sừng hưu

Rêu sừng hưu là loài rêu hại tương đối dệ trị, chúng có hình dáng mãnh ốm và như sừng hưu. Rêu sừng hưu thường bám vào các lá cây hoặc thiết bị trong hồ thủy sinh.

Nguyên nhân

• Mất cân bằng dinh dưỡng
• Ít CO2 trong hồ thủy sinh

Cách xử lý

• Thủ công: gỡ bằng tay rêu hại sừng hưu
• Thay nước đều
• Tăng CO2